Wilde peen of Daucus carota behoort tot de beruchte* familie van de schermbloemige planten net zoals fluitenkruid, zevenblad, berenklauw maar ook giftige soorten zoals dolle kervel of gevlekte scheerling. Door deze laatste zou Socrates de gifdood gestorven zijn.
De bloemschermen van wilde peen krullen zich op tot een warrige bol tegen de avond, waardoor het lijkt op een vogelnestje. Tussen het kantachtig wit van haar bloemscherm rust een donkerrood hartje. Het is een klein en mysterieus vlekje.
Een baken voor insecten, zeggen sommigen. Anderen noemen het het ‘bloed van de aarde’, een echo van haar oerwortel. In Engeland noemen wilde peen Queen Anne's Lace.
Het verhaal van Queen Anne
Volgens de meest verspreide legende verwijst de naam Queen Anne's Lace naar Koningin Anne van Groot-Brittannië (1665–1714), een fervent kantklosser.
Men vertelt dat ze op een dag bezig was met het maken van een uiterst fijn kantpatroon zo fijn en delicaat als de bloemschermen van de wilde peen. Maar tijdens het klossen prikte ze per ongeluk haar vinger, en een druppeltje bloed viel op het midden van het kantwerk.
Die donkerrode vlek in het midden van het witte bloemscherm van wilde peen zou zo verwijzen naar dat bloeddruppeltje. De bloem werd sindsdien in de volksmond Queen Anne’s Lace genoemd, “het kantwerk van Koningin Anne”.
In sommige versies van het verhaal gaat het niet over een historische figuur maar over een mythische Koningin Anne, een archetype van vrouwelijke verfijning en creativiteit verbonden met de maan, intuïtie en het spinnen van lotsdraden.
Een heel ander en meer dramatisch verhaal kan je horen in de fijne podcast van De Kruidencast.
Symboliek
In het hart van de bloem leeft het mysterie. Durf jij te kijken?
Wilde peen draagt de energie van visie, scherpte en moedige zuivering. Ze helpt je helder te zien wat er echt toe doet. Ze verbindt je met oude kennis die in je lichaam en ziel verscholen zit. Een plant voor wie klaar is om letterlijk en figuurlijk door de nevel te prikken.
In zowel hekserij als in Angelsaksische en Britse folklore en in Franse en mediterane plattelandsculturen, wordt wilde peen gebruikt om herinneringen te vereeuwigen.
Historiek
Ze werd al in de oudheid gebruikt als medicijn voor spijsvertering en om de menstruatie op gang te brengen.
In de volksgeneeskunde diende ze ook als mild diureticum en reinigend kruid voor de nieren en de blaas.
Daarnaast gebruikten vrouwen haar zaden soms als natuurlijke anticonceptie, hoewel dat nooit veilig of betrouwbaar werd bevestigd.
Culinair gebruik
Daucus carota is de wilde voorouder van onze oranje wortel. Ze ruikt heerlijk kruidig en heeft een scherpe, aardse toets. Ze is een tweejarige plant. Typisch voor schermbloemigen is dat hun vruchtbeginsels groeien uit tot splitvruchten. Veel vruchten worden in de keuken gebruikt om te kruiden.
De jonge worteltjes kan je in het eerste jaar gebruiken als smaakmaker. Ze zijn dunner en aromatischer dan de gekweekte peen. Je oogst ze idealiter vanaf oktober tot de vorst komt.
De zaden hebben een kruidige geur, perfect om zelf likeur, azijn of kruidenzout mee te maken.
* Let wel: verwarring met giftige schermbloemigen is reëel. Determineer een plant met zekerheid voor je oogst.
Gedocumenteerd of niet, geniet tijdens je volgende zomerse wandeling van de schoonheid van haar delicate witte bloemschermen en de eenvoud van Moeder Natuur.
Bronnen
- Flora van Nederland
- Wikipedia
- ANWB Natuurgidsen Wildplukken